Monitor hybride onderwijs
De samenwerking tussen leraren, leerlingen en ouders is veranderd tijdens de periode van onderwijs op afstand. Een goed samenspel tussen deze partijen, met ondersteuning van de school of het bestuur, blijkt cruciaal voor optimaal onderwijs op afstand. Dit is een van de conclusies uit de verdiepende rapportage over de Monitor hybride onderwijs po van Kennisnet en de PO-Raad.
In het voortgezet onderwijs (vo) hebben docenten, schoolleiders, leerlingen en ouders de opbrengsten van hybride onderwijs verschillend ervaren. De Monitor hybride onderwijs in het vo toont aan dat de ervaren opbrengsten afhangen van factoren zoals de mate van activiteit in de online les, de ondersteuning van ouders en de zelfstandigheid van de leerling. Opvallend was dat de helft van de bevraagde leerlingen bepaalde zelfstandige taken liever thuis wilde blijven doen, ook wanneer de scholen weer volledig open gingen.
Vergroten van ict-bekwaamheid bij leraren
De ict-bekwaamheid van leraren stond al voor de pandemie op de professionaliseringsagenda van veel schoolbesturen. De ervaringen met onderwijs op afstand hebben deze noodzaak verder onderstreept. Op basis van de resultaten van de ‘Monitor hybride onderwijs’ zijn conclusies geformuleerd over de behoeftes van leraren en hoe schoolleiders professionalisering op het gebied van ict kunnen faciliteren.
De ‘Monitor hybride onderwijs’ bevat ervaringen van leraren tijdens de coronapandemie. Leraren beantwoordden vragen over hun contact met leerlingen, ict-gebruik, toekomstverwachtingen rond ict-gebruik en de ervaren ondersteuning vanuit de organisatie. Deze inzichten helpen je als schoolleider bij je beleid voor de komende jaren op het gebied van professionalisering en ict-bekwaamheid van leraren.
Aanbevelingen voor schoolleiders en bestuurders
Op basis van het onderzoek vind je hier enkele belangrijke aanbevelingen voor schoolleiders en bestuurders om de ict-bekwaamheid van leraren te vergroten:
Aandacht voor didactiek
Leraren hebben hun eigen aanpak in de periode van onderwijs op afstand als pittig maar interessant ervaren. Hun zorgen gaan uit naar het bereiken van álle leerlingen. Door onderwijs op afstand zijn veel leraren anders naar hun didactische aanpak gaan kijken. Ze willen:
- Leerlingen meer laten samenwerken met behulp van ict.
- Aandacht geven aan probleemoplossend leren.
- Formatieve evaluatie omarmen.
- Meer differentiëren en feedback geven.
Tip: ga met leraren in gesprek om te zien hoe je samen tot een goede mix van online en offline werk kunt komen. Maak afspraken over de tijd die leerlingen aan online opdrachten moeten besteden en welke opdrachten ook op andere manieren kunnen worden gedaan.
Aandacht voor professionalisering
Leraren verwachten dat ict een belangrijke rol zal spelen in de komende jaren. Minder ervaren groepen willen meer groeien dan de voorlopers.
Tip: gebruik de Handreiking ict-bekwaamheid om te bepalen welke acties je collectief kunt afspreken en welke vanuit groepen leraren kunnen worden bepaald. Gebruik de online gespreksstarter om de situatie rond ict-bekwaamheid in het team te bespreken.
Aandacht voor randvoorwaarden
In het primair onderwijs is een online leeromgeving waarop werk voor leerlingen klaarstaat nog geen gemeengoed. Tijdens de pandemie kregen basisschoolleerlingen vooral veel papieren pakketjes werk mee naar huis, naast het gebruik van online oefenprogramma’s.
Slechts 44% van de leraren geeft aan thuis te beschikken over een eigen werkplek om onderwijs op afstand te kunnen verzorgen. Ongeveer 20% van de leraren vindt de technische werkomstandigheden thuis onvoldoende, met klachten over de internetverbinding, verouderde hardware of het ontbreken van een eigen device.
Tips:
- Zorg voor een leeromgeving waar leraren werk en planningen voor leerlingen kunnen klaarzetten.
- Voorzie leraren van goed ingerichte thuiswerkplekken met adequate hardware, inclusief apparatuur voor audio- en video-opnames.
- Bespreek met het team de behoefte aan leermiddelen en andere materialen. Gebruik hierbij eventueel de Keuzehulp leermiddelcriteria.
Meer weten?
- Lees de Handreiking Ict-bekwaamheid van leraren op kennisnet.nl.
- Lees het Kennisnet-artikel Optimaal gebruikmaken van uw digitale leeromgeving? Dat begint met inzicht.
- Bekijk het stappenplan Leergemeenschap helpt leraren bij ontwikkeling van digitale geletterdheid op kennisnet.nl.
- Bekijk het stappenplan In 4 stappen naar een lerende cultuur op school – ook voor ict-vaardigheid op kennisnet.nl.