Direct naar inhoud
Les op afstand

Hoe ziet digitaal afstandsonderwijs eruit in de praktijk? 5 voorbeelden!

Achtergrond | voor po en vo

De redactie | 17 juli 2024

Voor leerlingen die door lichamelijke of psychische oorzaken thuiszitten zijn er verschillende mogelijkheden om volledig of deels digitaal afstandsonderwijs te volgen. Verspreid over het land zijn er bekostigde scholen die hier elk op hun eigen manier invulling aan geven. Er is een nieuwe subsidieregeling voor zulke initiatieven, waarmee scholen en samenwerkingsverbanden gestimuleerd worden gezamenlijk een (boven)regionale digitale schoolvoorziening in te richten. Daarom zetten we verschillende praktijkvoorbeelden van digitaal afstandsonderwijs op een rij ter inspiratie.

Een leerling werkt thuis aan huiswerk aan tafel met de laptop en een schoolboek.

Digitaal afstandsonderwijs kan een waardevol onderdeel zijn van de extra ondersteuning voor een leerling die een tijd niet of niet volledig naar school kan. Zo kan een kind of jongere zich blijven ontwikkelen, ook als het fysiek of mentaal niet mogelijk is om naar school te gaan. Het ministerie van OCW werkt samen met Kennisnet daarom aan het programma Digitale School. Het programma is onderdeel van de verzuimaanpak en draagt bij aan de ambitie van het ministerie om het aantal thuiszittende leerlingen terug te dringen naar nul.

Er zijn al veel scholen en samenwerkingsverbanden die hier op hun eigen manier aan bijdragen. Deze vervullen allemaal een regionale functie voor thuiszittende leerlingen uit de omgeving. Na de zomervakantie gaat er een subsidieregeling van start voor zulke initiatieven. Met de onderstaande voorbeelden en vormen van afstandsonderwijs doe je daarvoor inspiratie op om in de eigen regio van start te gaan met een initiatief voor thuiszittende leerlingen. Daarbij kunnen coalities van scholen en samenwerkingsverbanden ondersteuning vinden via een subsidieregeling.

OpMaat, De Argo

Bij vso-school De Argo in Terneuzen krijgen de leerlingen bij OpMaat een vaste docent toegewezen die ze begeleidt op afstand, waar mogelijk in combinatie met onderwijs op een fysieke locatie. Vanuit die relatie wordt gebouwd aan de ontwikkeling van de leerling. Hoe dat er in de praktijk uitziet verschilt, want dit wordt gedaan op basis van een individueel plan van aanpak. Hierin staan de afspraken over bijvoorbeeld contact, huisbezoeken, wederzijdse verwachtingen en schoolbezoeken. OpMaat werkt regionaal samen met samenwerkingsverbanden, andere scholen, een lectoraat, zorgpartners en ouders van leerlingen. ‘We bespreken samen het verloop, waar de leerlingen vandaan komen, wat ze nodig hebben – zo houden we gezamenlijk zicht op hoe het met ze gaat, en verdwijnen ze niet van de radar. Daarvoor ben je uiteindelijk ook samen verantwoordelijk’, vindt directeur Jan Heijstek.

Hoe ziet het initiatief eruit?

Meer weten? Lees het artikel Afstandsonderwijs bij OpMaat: ‘organiseer het samen!’

Agora Underground

Voor sommige leerlingen is het niet mogelijk om naar een school op locatie te komen. Denk aan leerlingen die al langere tijd thuiszitten wegens ernstige psychische problematiek, schooltrauma of bijvoorbeeld Long-COVID. Bij Agora Underground springen ze hierop in met maatwerk, waarbij coaching en onderwijs wordt afgestemd op de mogelijkheden en behoeften van de leerling. Dit begint bij coaching en vertrouwen opbouwen, zodat de leerlingen weer open gaan staan voor het leren. De leerlingen beginnen hun dag gezamenlijk met een dagstart in het virtuele schoolgebouw, waar ze samenkomen als avatars. ‘We begonnen met Google Meet. De gedachte was dat videobellen de beste optie was, na fysieke bijeenkomsten. Maar in een virtuele wereld, met avatars en lokalen, verloopt de interactie toch organischer’, vertelt Tim Slot, teamleider bij Agora Underground.

Hoe ziet het initiatief eruit?

Meer weten? Lees het artikel Thuiszittende leerlingen komen virtueel samen bij Agora Underground.

De Korenaer

Bij vso De Korenaer is het juist belangrijk dat de leerling al gemotiveerd is om grotendeels zelfstandig vanuit huis het onderwijs te doorlopen.Door hun jarenlange ervaring weten ze wat werkt: een goede afstemming, verwachtingen managen en vooral maatwerk. Het is daarom belangrijk dat het hele systeem om de leerling heen, meewerkt aan het faciliteren van afstandsonderwijs. Voor sommigen begint dat bij opnieuw kennismaken met het onderwijs na een lange periode van uitval. Elke zes tot acht weken is er een evaluatie op locatie om te kijken hoe het gaat. ‘We willen graag van het kind horen wat die wil bereiken. Dat kan van alles zijn: een diploma, deel uitmaken van de maatschappij, net als andere kinderen huiswerk hebben, terug naar school, of bijvoorbeeld bouwvakker worden. We kijken samen naar wat er precies nodig is om dat te bereiken’, zegt gedragswetenschapper Marianne Braken.

Hoe ziet het initiatief eruit?

Meer weten? Lees het artikel Afstandsonderwijs bij de Korenaer is altijd maatwerk.

Bits Rotterdam

Bij Bits Rotterdam begint het met afstandsonderwijs, maar leerlingen komen al wel vanaf het begin naar een eigen schoolgebouw om weer te wennen aan onderwijs op locatie. Het schoolgebouw is aangepast aan de behoeften van de doelgroep en heeft daarom kleine klassen en geen schoolplein. Een schoolplein kan voor deze leerlingen erg overweldigend of beangstigend zijn. Op basis van wat de leerling wil bereiken wordt er een maatwerkplan gemaakt. De doelen van de leerlingen lopen uiteen van rechten studeren, tot op zichzelf kunnen wonen. Bij het maatwerkplan denken ze niet in schooljaren, maar in leerstof, zodat er geen stressvolle piekmomenten ontstaan tijdens het jaar, en leerlingen niet hoeven te blijven zitten.

Hoe ziet het initiatief eruit?

Meer weten? Bekijk de webinar Digitaal afstandsonderwijs asynchroon met de klas waarin Roos Sutthoff, Manon Smit en Esther Kortus van Bits Rotterdam hun ervaringen deelden.

Het Aurumcollege

Bij het Aurumcollege in Lelystad (vso voor havo en vwo) krijgen de leerlingen van twee maatwerkklassen een vaste mentor bij wie de leerlingen zowel op afstand, als later op school de lessen volgen voor de continuïteit. Bij de ene klas gaat dit om volledig afstandsonderwijs en bij de andere om gedeeltelijk. Het uiteindelijke doel is om de leerlingen weer terug naar school te helpen, daarom laten ze hen al bij de kennismaking in het schoolgebouw rondkijken. Hoeveel dagen de leerling in eerste instantie fysiek naar school gaat bepalen de school, de ouders en leerling gezamelijk tijdens de intake, voor de een betekent dit bijvoorbeeld vier uur per week naar school, terwijl de ander 5 dagen gaat. Om dit mogelijk te maken heeft de school ingezet op kleinschaligheid om drukke omgevingen te voorkomen.

Hoe ziet het initiatief eruit?

Meer weten? Bekijk de webinar Digitaal Afstandsonderwijs waarin Peter Nooitgedagt, regiodirecteur, en Niels Krol, adjunct-directeur vertelden over digitaal afstandsonderwijs op het Aurum College.

Meer weten?

Delen